Bebekler duyguları hakkında konuşamadıkları için kendilerini davranışlarıyla ifade ederler. Olası davranışlar şu şekildedir:
• Daha huzursuz olabilirler, ağlamaları artabilir. Sakinleştirmek önceden olduğundan daha uzun zaman alabilir.
• Bakım vereninden ayrılmakta, uzak kalmakta zorlanabilir. Normalden daha yoğun temas ihtiyaçları olabilir.
• Göz temasından kaçınabilir.
• Normalden daha donuk veya şaşkın bakabilir.
• Tekme atma, ısırma gibi davranışlar gözlemlenebilir.
• İçe çekilebilir, ötekilerden uzak kalmak isteyebilir.
• Yemek ve uyku rutinlerinde değişiklikler görülebilir.
• Yabancılardan korkmaya başlayabilir. Ailesinin yanından ayrılmak istemeyebilir.
• Çevrede yaşananlardan kopuk görünebilir.
• Daha az neşeli ve oyuncu olabilir.
• Gelişimsel basamaklarda gerileme görülebilir.
- Bebeğe bakım verecek kişinin duygusal durumu önemlidir. Olabildiğince kendinize bakım vermeyi ihmal etmeyin. Size yardımcı olabilecek, tavsiye alabileceğiniz birileri varsa desteklerini kabul edin.
- Bebeğin tepkilerini gözlemleyin ve gösterdiği stress belirtilerini fark etmeye çalışın.
- Mümkün olduğunca rutin oluşturmaya çalışın. Beslenme, uyku, oyun saatlerini sabit tutmak, bakım verenin olabildiğince aynı kişi olması güven duygusunu tekrar kazanması açısından önemlidir.
- Bolca fiziksel temas kurun. Şefkatle kucağınıza alın, sırtını sıvazlayın, okşayın.
- Yumuşak ve sakin ses tonuyla konuşun. Bebeğin duygularını söze dökün, yansıtın. (Örnek: ‘Siren sesini duyunca huzursuzlandın’)
- Çocuğunuzun yanında olayların tekrar tekrar korkutucu detaylarıyla konuşulmamasına özen gösterin.
- İhtiyaç duyduğunda basit açıklamalar yapın. Örneğin, ‘Evet kötü bir şey oldu ama burada seninle güvendeyiz.’
- Çocuğunuzun zorlayıcı davranışlarına sabırlı ve anlayışlı karşılık vermeye çalışın.
Ne zaman Uzman Desteğine Başvurmalı?
• Gelişiminin travmatik olaydan sonra gerilemeye başladığını ve gün geçtikçe kötüye gittiğini fark ediyorsanız,
• Bebeğinizle aranızdaki bağın eskisi gibi olmadığını, eskisi gibi sevgi dolu hissetmediğinizi düşünüyorsanız,
• Tehlike anında veya sonrasında birincil bakım veren ve bebek uzun süre ayrı kaldıysa
• Bebeğe bakım veren kişi duygusal olarak bebeğe ulaşılabilir olduğunu düşünmüyorsa (örneğin, yoğun bir depresyon sürecinden geçiyorsa)
Yapılan araştırmalar, travmadan etkilenen çocuğun yaşı ne kadar küçükse, travmanın etkileriyle baş edebilmesi için o kadar kısa sürede yardım almasının önemini vurgulamaktadır.
Kaynaklar:
1. https://www.zerotothree.org/resource/coping-after-a-natural-disaster/
2. https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/trauma-and-children-newborns-to-two-years
3.https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/trauma-and-children-newborns-to-two-years#how-trauma-affects-babies-and-toddlers
